Krzyk, płacz, bicie innych, autoagresja, rzucanie się na podłogę, niszczenie rzeczy – czy jest to chęć zrobienia nam na złość, czy „złe wychowanie?” A może sposób nawiązywania z nami kontaktu? Może nuda? Co dziecko chce zakomunikować innym poprzez swoje zachowanie i co chce swoim zachowaniem osiągnąć? Jakie są źródła i przyczyny zachowań trudnych?
Jak sobie z nimi radzić? I najważniejsze jak pomóc dziecku, które przejawia takie zachowania?
Z tymi zagadnieniami związana była konferencja metodyczna dla uczestników Sieci Współpracy i Samokształcenia Nauczycieli Pracujących z Dzieckiem ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi, która odbyła się 6 lutego 2017 roku w Ośrodku Doradztwa Metodycznego w Głogowie. Konferencję przygotowała i przeprowadziła Beata Cześniuk, a wzięło w niej udział 21 nauczycieli. Podczas konferencji omówione zostały zagadnienia dotyczące uwarunkowań, przyczyny oraz podziału zachowań trudnych. Poruszono problem zapobiegania i niwelowania zachowań trudnych. Zaprezentowano techniki modyfikacji tych zachowań oraz przykłady ich zastosowania. Omówiono skutki zachowań trudnych z perspektywy dziecka oraz jego otoczenia.
Szczególny nacisk położono na budowanie wspólnej strategii pomocy dziecku z problemami w zachowaniu z uwzględnieniem roli pedagoga i psychologa szkolnego, wychowawcy klasy oraz wszystkich nauczycieli pracujących z danym uczniem. Zaprezentowana strategia ma przyczynić się do zwiększenia szans konstruktywnego rozwiązania problemów „trudnych uczniów”, które czasami wydają nam się niemożliwe do „opanowania”.
Zwrócono uwagę na fakt, iż budowanie wspólnej strategii pracy z „trudnym uczniem” może stanowić formę rozwoju kompetencji nauczycieli, polegającą na uczeniu się w miejscu pracy, poprzez doświadczenie i refleksję. Jest to też szansa na wykorzystanie kompetencji specjalisty (psychologa lub pedagoga), który pełni
w szkole rolę konsultanta i moderatora pracy zespołu nauczycieli.
Podsumowaniem konferencji, a zarazem przyczynkiem do autorefleksji była myśl Alberta Einsteina:
„Kiedy robi się tę samą rzecz wiele razy w taki sam sposób, to oczekiwanie na zmiany wydaje się być czystym szaleństwem”. Błędnym jest więc oczekiwanie na zmiany
w zachowaniu bez zmian w środowisku.
Dziękuję nauczycielom za udział w konferencji i zapraszam na kolejne spotkania.
Beata Cześniuk – koordynator Sieci
