Gry planszowe to niewątpliwie jedna z ciekawszych metod aktywizujących. 21 kwietnia 2016 r. w Ośrodku Doradztwa Metodycznego odbyły się warsztaty metodyczne pod hasłem: „Pozwólmy dzieciom grać”, w których wzięło udział
10 nauczycieli przedszkoli, edukacji wczesnoszkolnej i świetlicy ze szkół podstawowych powiatu głogowskiego. Warsztaty przygotowały i przeprowadziły mgr Teresa Walczak – doradca metodyczny matematyki i mgr Małgorzata Jabłońska – Szewców – doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej.
Program warsztatów obejmował następujące zagadnienia:
- Organizacja zajęć z „planszówkami”
- Czas gry i czas zajęć
- Wybór gry
- Przygotowanie sali
- Wstęp do zajęć, ustalenie zasad
- Podział na zespoły i wybór kapitanów zespołów
- Zadania kapitana zespołu
- Przedstawienie gry, omówienie jej reguł
- Rozgrywki
- Podsumowanie zajęć
- Sprzątanie gier i sali
- Sytuacje towarzyszące graniu
- Matematyka w grach planszowych
- Podstawa programowa a umiejętności matematyczne ćwiczone podczas grania.
- W co grać?
„Gra może tak wciągać, tak angażować uwagę, jak żadna inna metoda nauczania.
Co więcej, wzrost zainteresowania i motywacji wywołany krótką grą może obudzić pozytywne nastawienie do przedmiotu ( i nauczyciela), utrzymujące się czasem nawet przez wiele tygodni.” Geoff Petty
Twórczą aktywność matematyczną najlepiej stymulują takie zadania, które wyrastając
z naturalnej lub celowo wytworzonej sytuacji, zostają odpowiednio zintegrowane
z potrzebami uczących się, dają im dużą swobodę działania i wymagają znacznego wysiłku, zwłaszcza umysłowego.
Gry planszowe są różnorodne zarówno pod względem tematyki, jak i zasad, nawiązują
do filmów, książek, historii. Ekonomiczne, logiczne, przygodowe, wojenne, strategiczne, sportowe – wybór jest ogromny. Tu trzeba planować ruchy, przewidzieć i uprzedzić zagrywkę przeciwnika. Te gry się nie nudzą, nie mają scenariusza, nie zdarzy się taka sama partia.
To nie jest jednorazowa rozrywka, jak jest w przypadku wielu gier komputerowych, które
po jednorazowym „przegraniu”, trafiają na półkę.
Badania prowadzone w polskich szkołach pokazują, że nadal dominującą metodą nauczania matematyki na I, II i III etapie edukacyjnym jest bierne przekazywanie uczniom przez nauczyciela wiedzy, pokazywanie wzorcowych rozwiązań zadań. Najczęstszą formą przekazu jest pogadanka lub wykład.
Tymczasem podczas zajęć edukacji matematycznej trzeba łączyć samodzielne wykonywanie przez uczniów ćwiczeń z pracą wymagającą wspólnej aktywności wszystkich. Wprowadzanie metod aktywizujących uczniów wzbogaca warsztat nauczyciela, pozwala
na samodzielne poszukiwanie rozwiązań, eksperymentowanie, weryfikowanie
i modyfikowanie pomysłów. Metody aktywizujące często oparte są na pracy w małych grupach. Nauczyciel podczas takich zajęć staje się doradcą i moderatorem. Uczeń natomiast
z biernego odbiorcy działań dydaktycznych przeobraża się w aktywnego uczestnika: planuje, organizuje i ocenia własną pracę. Praca metodami aktywizującymi sprzyja ćwiczeniu zdobytych już umiejętności, kształtowaniu nowych i pogłębieniu posiadanej wiedzy.
Gry planszowe pozytywnie wpływają na kształtowanie wielu ważnych umiejętności, takich jak:
- Umiejętność pracy według ustalonych reguł i zasad.
- Rozwój koncentracji uwagi i spostrzegawczości.
- Wytrwałość w dążeniu do samodzielnego rozwiązania problemu.
- Umiejętność pracy w różnych zespołach.
- Przyjmowanie odpowiedniej postawy wobec porażki i zwycięstwa oraz odporność na stres.
- Odkrywanie własnych mocnych stron.
- Wiele różnych umiejętności matematycznych, między innymi: sprawność rachunkowa,
badanie figur i związków geometrycznych, tworzenie strategii, logiczne myślenie.
Podczas warsztatów nauczyciele mogli osobiście doświadczyć przyjemności gry
na kilku „planszówkach”, m.in. Blokus, Budowa zamku, Magiczny trójkąt matematyczny, Myszki w opałach.
Przedstawiciel wydawnictwa Lucrum Games zaprezentował najnowsze gry: „Kto drugi, ten lepszy”, „Przebiegłe wielbłądy”, „Red 7”, „Gra ze śliwką”, które można było nabyć po promocyjnych cenach.
Sporządziły:
mgr Teresa Walczak, mgr Małgorzata Jabłońska – Szewców