Kim jest czytelnik oporny i jak z nim pracować?

Na to pytanie próbowali znaleźć odpowiedź nauczyciele bibliotekarze na warsztatach w dniu 25.01.2017 r.
Punktem wyjścia do dyskusji było zdefiniowanie czytelnika opornego.

Ustalono, że zjawisko to odnosi się młodych ludzi w wieku 9-14 lat, którzy mimo wszystkich posiadanych zdolności i warunków nie są zainteresowani czytaniem. Na podstawie zgromadzonych przesłanek rozpoznano przyczyny tzw. „oporności”. Za przyczyny uznano: brak tradycji czytania w domu, brak informacji o odpowiedniej lekturze, negatywne skojarzenie – szkoła, konkurencyjne media.

Warsztaty miały pomóc bibliotekarzom w dotarciu z lekturą do takich opornych uczniów. Prowadząca zaproponowała szereg działań, które pozwolą dotrzeć do czytelnika opornego.
Skutecznym sposobem na przełamanie owego oporu może być praca indywidualna z czytelnikiem. Równie skuteczne są metody zbiorowe, takie jak spotkania z interesującymi ludźmi konkursy biblioteczne, dyskusje oraz book-talking – gawędy o książkach.

Dostosowanie metod pracy wiąże się z rozpoznaniem potrzeb czytelnika.

Według Olgi Tokarczuk „(…) Są cztery rodzaje czytelników. Jest czytelnik gąbka, czytelnik lejek, czytelnik cedzidło i czytelnik sito. Gąbka wchłania w siebie wszystko, jak leci; jasne jest, że potem dużo z tego pamięta, lecz nie umie wydobyć najważniejszego. Lejek – przyjmuje jednym końcem, drugim zaś wszystko, co przeczytane, z niego wylatuje. Cedzak przepuszcza wino, a zatrzymuje winny osad; ten w ogóle nie powinien czytać i lepiej, żeby zajął się rzemiosłem. Sito zaś oddziela plewy, żeby otrzymać najlepsze ziarno.” Księga Piasku
Olga Tokarczuk: Księgi Jakubowe.

Bibliotekarze powinni docierać do potencjalnych czytelników z aktualną ofertą biblioteki oraz z informacjami – jak odpowiednio dobierać literaturę ( stosownie do wieku i zainteresowań). Oprócz tradycyjnych, wypróbowanych sposobów, takich jak: Dzień Głośnego Czytania, Dyskusyjny Klub Książkowy, wymiana książek, warto sięgać po nowinki (lapbook, escape room)
Dobry bibliotekarz powinien być kreatywny i konsekwentny w podejmowanych działaniach. Nie sposób nie dostrzec, że pokolenie współczesnych młodych nastolatków jest pokoleniem multimedialnym. Dlatego oferty biblioteki powinny poszerzać też formaty nieksiążkowe, np.: komiksy, CD (muzyka), DVD, gry komputerowe, Internet.

Doradca metodyczny
Urszula Lewocka